زندگینامه حضرت محمد (ص)
حضرت محمد بن عبدالله (ص) آخرین پیامبر الهی و خاتم‌الانبیاء است که زندگی ایشان نقطه عطفی در تاریخ بشریت به شمار می‌رود. ایشان در سال 570 میلادی، که در تاریخ اسلام به «عام‌الفیل» معروف است، در شهر مکه دیده به جهان گشود. پدرشان عبدالله بن عبدالمطلب پیش از تولد حضرت از دنیا رفت و مادرشان آمنه بنت وهب نیز در کودکی ایشان رحلت کرد. بدین ترتیب، محمد (ص) در همان اوان کودکی یتیم شد و تحت سرپرستی پدربزرگش عبدالمطلب و پس از او عمویش ابوطالب پرورش یافت.
دوران کودکی و جوانی
محمد (ص) از همان کودکی به صداقت، نجابت و امانت‌داری شهرت داشت و در میان مردم مکه به «محمد امین» معروف شد. ایشان مدتی چوپانی می‌کرد و سپس در تجارت با عمویش ابوطالب همراه شد. در سفرهای تجاری به شام و سرزمین‌های اطراف، دقت، درستکاری و امانت‌داری او مورد توجه همگان قرار گرفت. در 25 سالگی، محمد (ص) به پیشنهاد خدیجه بنت خویلد، بانوی شریف و ثروتمند مکه، سرپرستی کاروان تجاری او را بر عهده گرفت. خدیجه تحت تأثیر پاکی و امانت‌داری محمد (ص)، به ازدواج با وی تمایل نشان داد و این ازدواج آغازگر زندگی مشترکی پربرکت شد.
بعثت و آغاز رسالت
در چهل‌سالگی، محمد (ص) که همواره به عبادت و خلوت در غار حرا علاقه‌مند بود، در یکی از این خلوت‌ها نخستین آیات وحی بر او نازل شد. فرشته وحی، جبرئیل، با فرمان «اقرأ» ایشان را به رسالت الهی برگزید. پیامبر (ص) ابتدا دعوت خود را به صورت پنهانی و در حلقه‌ای محدود آغاز کرد. اما به تدریج فرمان یافت که رسالت خود را آشکار سازد و مردم را به یکتاپرستی، عدالت و اخلاق نیکو دعوت کند.
مشرکان مکه که منافعشان در خطر بود، با پیامبر و یارانش به شدت مخالفت کردند. مسلمانان در این دوران فشارها، شکنجه‌ها و تحریم‌های سنگینی را تحمل کردند. هجرت به حبشه و سپس هجرت بزرگ به مدینه، نقطه عطفی در تاریخ اسلام شد و زمینه‌ساز تشکیل نخستین حکومت اسلامی گردید.
دوران مدینه و گسترش اسلام
در مدینه، پیامبر (ص) توانست جامعه‌ای نوین بر اساس ایمان، برادری و عدالت ایجاد کند. ایشان پیمان‌های سیاسی و اجتماعی متعددی با مسلمانان، یهودیان و قبایل مختلف بست. طی سال‌های بعد، مسلمانان در جنگ‌های بدر، احد و خندق با مشرکان قریش مواجه شدند و با وجود سختی‌ها، اسلام روزبه‌روز گسترش یافت. با فتح مکه، کعبه از بت‌ها پاک شد و پیامبر اسلام (ص) به جای انتقام، بزرگواری نشان داد و بسیاری از دشمنان را عفو کرد.
وفات پیامبر (ص)
پس از 23 سال رسالت، پیامبر اسلام توانست پیام توحید و عدالت را به گوش جهان برساند و جامعه‌ای بر پایه ایمان، اخلاق و برادری بنا کند. در سال دهم هجری، در حجةالوداع خطبه‌ای تاریخی ایراد کرد و مسلمانان را به تمسک به قرآن و اهل‌بیت سفارش نمود. اندکی پس از این سفر، در 28 صفر سال 11 هجری قمری (معادل 632 میلادی)، پیامبر اکرم (ص) در مدینه رحلت فرمود و در مسجدالنبی، در کنار خانه‌اش به خاک سپرده شد.
جمع‌بندی
زندگی حضرت محمد (ص) الگویی از صداقت، صبر، عدالت و مهربانی است. ایشان از کودکی یتیمی رنج کشید، اما با ایمان و اراده، جامعه‌ای نوین ساخت و تحولی عظیم در تاریخ بشریت پدید آورد. امروز نیز آموزه‌های او همچنان راهنمای انسان‌ها در مسیر حق و حقیقت است.